รู้ไว้ ใช่ว่าเกี่ยวกับนิ่วในถุงน้ำดี

• นิ่วในถุงน้ำดีไม่ใช่นิ่วแคลเซียม แต่เป็นนิ่วไขมันคอเลสเตอรอลซึ่งสามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ชนิด
  • ก้อนนิ่มสีเขียวพบมากที่สุด เอ็กซเรย์มักไม่พบต้องตรวจทางอุลตราซาวด์
  • ก้อนแข็งสีเหลือง พบน้อยเกิดจากสารพิษตกตะกอนแล้วมีแคลเซียมไปเกาะ
  • ก้อนนิ่วพยาธิ พบในคนที่รับประทานอาหารที่มีพยาธิปนเปื้อน

• นิ่วน้ำดีเกิดจากความไม่สมดุลของเกลือน้ำดี (Bile salt) และ ไขมันคอเลสเตอรอล เกลือน้ำดีช่วยให้โคเลสเตอรอลละลายน้ำ ดังนั้นถ้าเกลือน้ำดีมีน้อย เนื่องจากการรับประทานอาหารที่มีโซเดียมสูง (อาหารฝรั่ง) มีผงชูรส ลำไส้มีสารพิษ ทานอาหารเกิน ไม่ตรงเวลา ความเครียด นอนน้อย รับประทานโปรตีนมาก หรือ การมีโคเลสเตอรอลสูง จะมีส่วนทำให้น้ำดีมีความหนืด เมื่อน้ำดีถูกเก็บอยู่ในถุงน้ำดีเป็นเวลานาน จึงเกิดการตกตะกอน กลายเป็นก้อนนิ่วในถุงน้ำดีได้

•  ผู้ที่มีนิ่วในถุงน้ำดี แบ่งเป็นสามประเภทได้แก่
  • ผู้ที่มีนิ่วแต่ไม่มีอาการ
  • ผู้ที่มีนิ่วและมีอาการอักเสบรุนแรงต้องผ่าตัด
  • ผู้ที่มีนิ่วและมีอาการแต่ไม่รุนแรง

ทำไมแพทย์ส่วนใหญ่จึงแนะนำให้ผ่าตัดถุงน้ำดีเมื่อตรวจพบนิ่ว แม้จะยังไม่เกิดการอักเสบ

หลายครั้งคนไข้ที่ตรวจพบ นิ่วในถุงน้ำดี จะได้รับคำแนะนำจากแพทย์ให้ทำการผ่าตัดเอาถุงน้ำดีออก ทั้งนี้ส่วนหนึ่งเพื่อป้องกันความเสี่ยงต่อการก่อตัวของนิ่วที่มากขีัน จนอาจเกิดเป็นถุงน้ำดีอักเสบได้ ตลอดจนช่วยบรรเทาอาการจุก เสียด แน่นท้อง หลังอาหาร

ทำไมเราจึงไม่ควรผ่าตัดถุงน้ำดี

แม้ว่าการผ่าตัดถุงน้ำดี จะช่วยบรรเทาอาการได้ในระยะสั้น แต่ในระยะยาวแล้วการผ่าตัดกลับเป็นผลเสียที่ไม่น่าจะเกิดขี้นเพราะมันหมายความว่าตลอดชีวิตที่เหลือของเราจะมีระบบย่อยอาหารที่บกพร่อง ทั้งนี้เพราะน้ำดีถือเป็นอวัยวะที่สำคัญมากอวัยวะหนึ่งในระบบการย่อยอาหาร เพราะมันมีหน้าที่เก็บกักน้ำดีที่ถูกผลิตและหลั่งออกมาจากตับทำให้มีความเข้มข้นสูงขี้น เพื่อทำหน้าที่ในการย่อยไขมัน เมื่อถุงน้ำดีถูกตัดออกก็จะทำให้น้ำดีไม่มีที่เก็บกัก และมีความเข้มข้นต่ำ จึงทำให้ย่อยไขมันไม่ได้

ด้วยเหตุนี้ผู้ที่ผ่าตัดถุงน้ำดีแล้วต้องเลี่ยงการทานไขมัน ซึ่งนั่นก็หมายถึงการขาดสารอาหารวิตามินต่างๆที่ละลายในไขมัน เช่นวิตามิน เอ ดี อี เค ตลอดจนไขมันซึ่งเป็นสารอาหารที่จำเป็นในการสร้างฮอร์โมน รวมถึงเป็นส่วนหนึ่งของผนังเซลล์ในทุกๆเซลล์ของร่างกาย

การผ่าตัดถุงน้ำดีจึงกระทบต่อระบบการทำงานของร่างกายทั้งหมดไม่เฉพาะแต่ระบบการย่อยอาหารเท่านั้น ฉะนั้นผู้ป่วยที่ได้รับคำแนะนำว่าควรผ่าตัดถุงน้ำดีจึงต้องพิจารณาข้อดีข้อเสียให้ดีและครอบคลุมก่อนที่จะตัดสินใจที่จะผ่าตัดถุงน้ำดีออก

หากไม่ผ่าตัดถุงน้ำดีเรามีทางเลือกอื่นในการรักษาหรือไม่

การผ่าตัดถุงน้ำดีไม่ใช่วิธีเดียวที่สามารถรักษาโรค นิ่วในถุงน้ำดี ได้ ในต่างประเทศ หรือ ในไทยก็ตาม ผู้ป่วยที่ไม่ต้องการผ่าตัดถุงน้ำดีสามารถทานยาเพื่อช่วยสลายนิ่วได้ซึ่งตัวยาเป็นยาสมุนไพร และต้องใช้เวลานานในการรักษา และผลที่ได้รับจะขึ้นอยู่กับผู้ป่วยว่ามีมาก น้อย อย่างไร แล้ว ต้องใช้เวลานานเท่าใด นอกจากวิธีการดังกล่าว การล้างพิษตับและ นิ่วในถุงน้ำดี ถือว่าเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่ช่วยให้ผู้ป่วยรอดพ้นจากการผ่าตัดถุงน้ำดี ซึ่งในแพทย์ในต่างประเทศหลายท่านก็ให้การยอมรับว่าเป็นการรักษาที่ได้ผล ปลอดภัย สะดวก และ สามารถช่วยผู้ป่วยในถุงน้ำดีได้

จากการรักษาคนไข้โรคทางเดินอาหารที่คลีนิก เราพบว่าคนไข้หลายรายมีอาการบ่งชี้ว่า ตับขับสารพิษไม่ดี น้ำดีอุดตันและไหลน้อย ผู้ป่วยเหล่านี้จึงมีอาการอืดแน่นท้อง ท้องผูก ทานอาหามันไม่ได้ เมื่อเราให้ผู้ป่วยเหล่านี้ปฏิบัติการล้างท่อน้ำดีโดยการล้างพิษตับและนิ่วในถุงน้ำดี ผู้ป่วยทั้งหมดมีก้อนนิ่วออกมากน้อยต่างๆกันเป็นหลักร้อยขึ้นไป หลังทำการล้างพิษแล้วอาการต่างๆดีขึ้นอย่างน่าอัศจรรย์

ผู้ที่มีนิ่วในถุงอยู่หลายเม็ด จนแพทย์ผู้รักษาได้กำหนดวันให้ต้องผ่าตัด แต่ด้วยความที่ไม่อยากผ่าตัด คนไข้จึงได้เดินทางก็มาเข้าคอร์สทำการล้างพิษกับเรา หลังจากนั้น เมื่อไปตรวจอุลตราซาวนด์ซ้ำ ปรากฏว่าก้อนนิ่วหายหมด  หลายท่านกล่าวว่าชุดล้างพิษนี้ถือว่าเป็นสิ่งวิเศษสุด ที่ช่วยทำให้อาการไม่สบาย ที่เทียวไปเทียวมากับโรงพยาบาล 3 ปีก่อน หายหมด จึงถือได้ว่าการล้าง นิ่วในถุงน้ำดี เป็นการรักษาที่น่ามหัศจรรย์

ผู้ที่ไม่ได้เป็น นิ่วในถุงน้ำดี สามารถล้างพิษได้หรือไม่

ผู้ที่ไม่ได้ตรวจพบว่ามี นิ่วในถุงน้ำดี ก็สามารถทำการล้างพิษตับและ นิ่วในถุงน้ำดี ได้ ซึ่งถือว่าเป็นการป้องกันก่อนแก้ เราแนะนำให้ผู้ป่วยด้วยโรคดังต่อไปนี้ทำการล้างพิษทุกๆ 3 เดือนเพื่อรักษาให้อาการดีชี้น

• ทุกคนที่เจ็บป่วยด้วยโรคเรื้อรังเช่นโรคภูมิแพ้ ไมเกรน ผื่นคัน
• ผู้มีปัจจัยเสี่ยง อ้วน ไขมันสูง โรคตับทุกชนิด ผู้มีอาการในระบบทางเดินอาหาร ท้องแน่นอืด ท้องผูก
• ผู้ที่ผ่าตัดเอาถุงน้ำดีออก ยิ่งต้องทำ เพราะมีปัจจัยเสี่ยงอยู่ก้อนนิ่วอยู่ในท่อตับได้

มีอันตรายและข้อห้ามอะไรบ้าง

• ในกรณีที่คนไข้มีอาการปวดท้องเรื้อรังและมีอาการนิ่วอุดตันระยะรุนแรง อาจมีอาการตัวเหลือ ตาเหลือง ร่วมด้วย ในกรณีนี้ ก้อนนิ่วที่ตรวจพบจากการอุลต้าซาวด์มีแนวโน้มว่าจะเป็นก้อนนิ่วชนิดแข็งขนาดใหญ่ กรณีนี้ ควรปรึกษาแพทย์และได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิด หากท่านต้องการทำการล้างพิษ ควรปรึกษาแพทย์ก่อนทุกครั้งเพื่อทำการเตรียมตัวและประเมินอาการ
• อาหารเสริมต่างๆควรงดในช่วงระยะเวลาการล้างท่อน้ำดี ยกเว้นยาที่ใช้ในการรักษา ความดัน เบาหวานและอื่นๆทานได้ไม่ห้าม
• ไม่ควรใช้ในผู้ที่อ่อนเพลีย มีไข้ มะเร็ง มีการเจ็บป่วยที่ต้องนอนพักผ่อน ขาดแรงอยู่แต่เดิม ไม่สามารถเดินเหินได้
• ไม่ควรใช้ในสตรีมีครรภ์ หรือกำลังให้นมบุตร

เราจะรู้ได้อย่างไรว่ามีก้อนนิ่วออกมา

ก้อนนิ่วจะปนมากับอาหารและน้ำที่ถ่ายในเช้าวันที่ 7 ส่องดูได้ด้วยการไม่ราดน้ำชะล้างแรงๆ โดยราดเบาๆ ท่านจะพบ

1. ก้อนนิ่วที่แข็งจะจมไปด้านล่าง
2. ก้อนนิ่วขนาด 3.5 มม. จะลอยพองอยู่ ก้อนนิ่มสีเขียวขนาด 4.5 มม. 1 ซม. อาจเป็นก้อนยาวเกือบ1 นิ้ว ถ้าพบได้ ถ้าก้อนใหญ่ข้างในจะเป็นสีเขียวมรกตมาจากขางในตับ นิ่วยิ่งเก่าสียิ่งเขียว นิ่วสีน้ำตาลแดงและสีขาวจะมีแคลเซียมไปเกาะเป็นนิ่วมาจากถุงน้ำดี
3. ฝ้าขาวๆ ที่ลอยอยู่เป็นฟองจะเป็นผลึกโคเลสเตอรอลจำนวนที่ออกมาจะแตกต่างกันไปตามแต่ละคนหลักสิบจนถึงหลักร้อย ในผู้ที่ออกมาจำนวนมากเป็นร้อยๆแนะนำให้ล้างท่อน้ำดีอีกครั้งจนหมด ห่างจากครั้งแรกประมาณ 3-4 สัปดาห์